De taalgrens, 60 jaar later: Leeft de taalstrijd nog in Voeren?

Ik vind dat jullie leuke reportages maken

Weten jullie wellicht ook het verhaal van Klein-Ternaaien (Petit Lanaye), met name het stuk langs de Rue Collinet ten noorden van de sluizen. Dit gehucht zou volgens de documentatie Nederlandstalig zijn geweest, maar is desalniettemin terechtgekomen in Wallonië. Het verhaal is enigszins vergelijkbaar met d'Hoppe in Henegouwen (La Houppe), maar in d'Hoppe heeft dat geresulteerd in een situatie waarbij de gemeente Vloesberg (Flobecq) Nederlandse faciliteiten kreeg, terwijl Klein-Ternaaien nooit taalfaciliteiten heeft gekregen. Bovendien kan ik over de situatie van d'Hoppe veel achtergrondinformatie vinden, en is er over de situatie van Klein-Ternaaien vrij informatie beschikbaar.

De Platdietse streek kan ook een interessant onderwerp zijn in het kader van deze reportages. Daar is sprake van zogenaamde "slapende faciliteiten". Gemeenten die op basis van hun Limburgse dialect aanspraak kunnen maken op Nederlandse of Duitse faciliteiten, maar die dat nooit hebben gedaan. Ze hebben in het Interbellum zelfs een dorpsnaam "verfranst" (Blieberg -> Plombières) om hun Germaanse (Duitse) achtergrond enigszins af te verbergen. Daar is ook meer informatie te vinden voor een reportage over dit onderwerp, terwijl Klein-Ternaaien (waar ik zelf nieuwsgierig naar ben) waarschijnlijk iets te kleinschalig is.

Er was in de Zuidelijke Nederlanden een scheidslijn tussen "hoog" en "laag": de elite sprak Frans, het volk een Nederlands of Frans dialect (overigens ook in de Noordelijke Nederlanden waar een vorm van Noord Hollands standaard was, het "volk" een streektaal bezigde. maar velen in de hogere kringen Frans spraken. Vergeet niet, de Noord Nederlandse schrijfster en componiste Belle van Zuylen bijvoorbeeld schreef in het Frans).

In geheel Europa was Frans de taal van de adel, de elite, de gegoede burgerij en de diplomatie. Er wordt zelfs gezegd dat er Russische Tsaren zijn geweest die nauwelijks Russisch spraken. En denkt men in de Noordelijke Nederlanden nu echt dat de "stichter" van de Republiek, Willem van Oranje, vloeiend zestiende-eeuws Nederlands sprak ? De Europese adel was één grote Franstalige familie.

Frans was dus ook de "hoge" taal in die Zuidelijke Nederlanden die zich nu "Vlaanderen" noemen - zoals de Noordelijke Nederlanden zich soms "Holland" laten noemen: beide duiden de facto op provincies. Pas met activistische auteurs (onder anderen Streuvels en Gezelle), die de Noord Nederlandse literatuur lazen en hun streektaal kenden en gebruikten - en daaruit een "eigen taal" smeedden - (Gezelle keek zelfs vaak naar het Duits) begint het Zuidelijk Nederlands langzaam maar zeker zich een zeker "respect" te verdienen.

In veel streken van de Zuidelijke Nederlanden was de situatie lange tijd zo: Frans was de "officiële" taal, het volk sprak een regionale vorm van Nederlands. Ook, als je maar lang genoeg terug gaat in de historie, in wat nu Frankrijk is (Rijsel, zelfs Duinkerke).

En in de Noordelijke Nederlanden, mutatis mutandis idem: een Noord Hollands-gekleurd Nederlands domineerde (en werd de basis van de schrijftaal), en de "mensen" spraken hun eigen regionale taal. Alleen "boven de rivieren" was er de dominantie van de protestante Statenbijbel waaruit dagelijks werd voorgelezen en die een grote invloed had op het Noord Nederlandse proces van de taal-eenwording.

Tot in het Zuiden de emancipatie sterker werd en uiteindelijk het pleit beslechtte. Het Nederlands is nu een taal die in de Zuidelijke Nederlanden gelijkwaardig is aan het Frans (en het Duits) - ook al denken sommige Franstaligen daar soms anders over.

En de (deels artificiële) taalgrens ? Volslagen ridicuul als alle Zuid Nederlanders werkelijk (minstens) tweetalig zijn wat betreft de linguïstiek puur - de ellende zit weer in de politiek ... ach, wanneer niet ...

Zijn er verschillen tussen Noord en Zuid als we kijken naar de taal van bijvoorbeeld de nieuwsuitzendingen ? Veel minder dan dat men in het Noorden wel eens - denigrerend pratend over het "Vlaams" - aanneemt. Gaat men de spreektalen (nog steeds regionaal gekleurd in beide helften van ons taalgebied) bekijken, ja, dan is er een verschil tussen "Goede Tijden, Slechte Tijden" en "Thuis".

Gelukkig maar. Ik moet er niet aan denken dat Eddie in "Thuis" Rotterdams gaat praten ...

Bien sûr, j'ai étudié le français à l'école. Mais traduire ce qui précède en français, ou l’écrire en français, c'est n’est pas facile pour moi, un Néerlandais du Nord. Mes excuses. Mais les Néerlandais du Sud sont tous bilingues, n'est-ce pas. Ils n’ont donc aucune difficulté à lire le néerlandais.

Als hollander reis ik regelmatig door wallonie richting frankrijk , als ik in wallonie iets ga eten spreken de walen nooit een woord nederlands. Ik reken dan altijd bewust te weinig af waarna ze mij in perfect nederlands kunnen vertellen dat ik te weinig betaald heb. Terwijl ik de Vlamingen bijna zonder uitzondering aardige mensen vind , heb ik dat gevoel bij Walen eigenlijk nooit.(en ja ik spreek ook frans)

Grappig hhoe ze een taal verdedigen die hun taal (Waalse dialecten) UITGEROEID heeft. Neem het de Vlamingen niet kwalijk dat wij onze taal niet willen laten vernietigen zoals jullie dat wel toegelaten hebben.

C est bien mais vous oubliez de soutitrer les interviews en français (quel intérêt de soutitrer du néerlandais en néerlandais ?)

In Zwitserland en Luxemburg is de taalgrens geen enkel probleem. Ik woon zelf in Nederland aan de Duitse grens. Niemand die zich druk maakt om de taal. Alles wordt door elkaar gebruikt: Nederlands, Duits of Plat. Ik begrijp eigenlijk weinig van die taalgrens. Het is vooral een politiek ding. Net als in Quebec waar het ook voor politieke doelen gebruikt wordt.

Typisch om al het Vlaams nationalisme meteen als extreem rechts te labelen en in een verdom hoek te plaatsen

Ik ben nazaat van franse waalse brabander 1787 geëmigreerd vanuit wavre waaf naar Amsterdam ❤Nederland

Nu is verbinding met Belgisch Limburg geen punt dankzij Europese verbinding, Limburgers uit Nederland versterken het Limburgs karakter.
En trouwens Voeren of een deel daarvan maakte eeuwenlang deel uit van Graafschap Limburg.