Жалғас Алагозов (1954-2012) - Қалнияз ақын мен Кете Тәжібайдың айтысы
Ертеде Кіші Жүз елінің үлкен бір жиынында Әлім елінен бас айтысқа Кете Тәжібай ақын
шығатын болып белгіленіпті. Хабарды естіген Байұлы жағының ақсақалдары өзара
ақылдасып «Біз мұны әуелі Адайларға білдірейік, айтысқа көңілді айтқыш ақындары
болса Әлімге солар шығарсын. Егер оларға айтпай біз өз жағымыздан біреуді шығарып, ол
Тәжібайды жеңе қойса жақсы, егер жеңіліп қалса Байұлыға сынықтық келтірдіңдер» деп
Адайлар бізге күн көрсетпес. Жеңсе де, жеңілсе де солардан шықсын: егер олар айтысар
ақын таппаса, басқа Байұлының бірінен болмаса бірінен ақын іздеп табармыз» деп
шешіпті де, Адайларға хабар жіберіпті.
Сол тұста Тіней Өгізбай жырау бар екен, Адайлар соған барыпты. Сонда Өгізбай отырып:
«Мен үлкейдім, ауызымның қиыны қашты. Сіздер Қалниязға барыңдар. Айтысқа
біріншіден – қарсы жақтың айтқан сөздерін ұмытпай, ұғып алғандай бабырлылық керек,
екіншіден айтар сөзіңді жасқанбай батыл айтуға ерлік те керек. Сол екі қасиет те
Қалниязда бар» – деп келгендерге ақыл-кеңес беріпті. Сонымен Адайлар қос атпен Сам
өресінде жүрген Қалниязды алдырып, өтетін жиынға алып барыпты. Қалнияздың қасына
ерген адамдардың ішінде Қосқұлақ Көтібар батыр да бар екен.
Әуелгі сөзді «аға баласы» деп Тәжібайға беріпті.
Тэги:
#Жалғас_Алагозов #жыр #терме #айтыс #ақын #қазақ #адай #табынай #кете #Қалнияз #Тәжібай #ұлттық_өнер #Маңғыстау #Жаңаөзен #салт-дәстүр #видеоКомментарии:
Иманы салауат болсын даусы мақамв андай әсерлі .Ұрпағы жайыла берсін
Ответить
Төөууһһ сүмдық болған екен мына Қалнияз жырау батыр турап тастадығой өләә риза болдым Жалғас аға руқыңыз пейіште болсын сіздерге алғысым шексіз сөзбен айтып жеткізе алмаймын от души рахмет сіздерге 🔥💖⛵✊✊👍👍
Ответить
Ел ішінде бір тентек жүред
ОтветитьЕеейй тентек Адайың болмаса нестер едіңдер
Ответить
Өркеніің өссін. Естірттің көне айтысты да
Ответить
😊өүңқ
Ответить
Адай баласы-сарттан алды
Адайға тіл тыққан- адайдың көніші
Ози тисип тилден тапты деген осы , Калнияз жырау ари батыр дер кезде жауабын берген екен . СОЗ ТАПКАНГА КОЛКА ЖОК ДЕГЕН КАЗАХ АТАЛАРЫМЫЗДЫН СОЗИ АУМАЙ КЕЛИП ТУР 👍👍
Ответить
Керемет жатқан жерің жайлы болсын.Нағашым менің .
Ответить
Ассалаумагалейкум агайын армысыздар бармысыздар.Негизи орыс мужиктарына боска ренжимиз тарихымызды урлады деп, ал озимиз болсак сол Адай атамыздын урпактарынын ерлигин мойындагымыз келмейди, неге ойткени жик-жикке болинип, Адайлар мактаншак дейди биреулер. Неге ата-бабамыздын ерлигине неге мактанбаска, ойткени олар осы биз ушин, урпактары ушин кан токпеппе еди. Казактар жасаудан ози кошпенди халык емеспиз бе. Торт тулик баккан. Сол малдын азыгын ау бастан ойлаган. Осы батыс онирин бойлаган Алим, Жетиру, Байулынын жайлауы, кыстауы болмаппа еди. Ал мен оз ойымды айтайын агайын ага баласы Алимнин урпактарынын кобиси айтатыны Адайдын жери Мангыстау емеспа дегендерге. Мангыстау (Мын Кыстау) ойткени Алим, Жетиру, Байулынын жайлауы Ойыл, Киыл, сосын Жемнин бойын бойлай отырып Кыстауга (Мын Кыстауга) бет алган. Ойыл, Киыл, Жем, Сагыз. Жаумиттер кыстауымызга коз салган кезде сол Адайлармен бирге кыстауымызды кайтарудын орнына жайлауда калып койган ким сонда. Ал казир Мын Кыстау Адайдын жери дейсиздер. Олай болса казактын жайлауы, кыстауы деген угым кайдан шыккан. Казактын баласы Адайдын урпактары кыстауын жаумитке кыйып бере салмаган. Адай урпактарына сонда мактаншак дейди неге тусинбедим. Кыстауымызды жауга бермегенимиз ушинбе. Ауыз биршиликтин жоктыгы деп ойлаймын, тек биз тыныш болсак бизге ешким тиспейди деп, ал кыстаусыз-ак кора салып жайлауда отыра беремиз деп ойлаган болуы керек. Артык кетсем кеширим сураймын, бирак бул тарих.
Адай-Мунал-Жары-Назар-Кудайберген. Матай-Мухамбет Жалел-Женис.
Алла жар болсын.
Мине нагыз айтыс деп осыны айт.казиргилер бунын шаныннада жетпейди. Жанын жанатта болсын.
Ответить
Аргын 👋🙂
Ответить
Адаймен қазақ болып тұрсыңдарғо болмаса ит боласыңдағо
Ответить
Алла разы болсын
ОтветитьЕй сау болш
Ақиығым
Ответ ответ деп... өлді мыналар дурыс естілмедиго
Ответить
Бул атыс Бурынгы Аталардын Омиринен сыр шертеди олардын турмыс тиршилиги атылган осы атыс болмаганда тарихты билмес едик
Ответить
Қалнияз жорық ақыны екі ауз сөзбен талай батырын жауға шаптырған
Ответить
Азамат.
Ответить
Ассалаумағалейкум әр қазақ менің жалғызым, мен Қосаймын, бірақ Жалғас ағамыз айтқандай бір руды жамандап болмас бірдің айтқан сөзі үшін деп, Әлімнің бір жаманы ацтқан шығар жамандап Адайларды бірақ барлық Әлімді жаманддап болмас, Ағам айтқандай оларда күйеу мен жиен емес ба??
Ответить
